شفیع بهرامیان
شفیع بهرامیان، دکترای علوم ارتباطات با اشاره به ضرورت توانمندسازی محلی در امر رونق گردشگری می نویسد:توانمندسازی، عملی برای تقسیم اختیارات، دانش و پاداش‌ها با دیگران است. توانمندسازی باید افراد را در زمینه ابتکارعمل، تصمیم‌گیری و حل مشکلات غنی کند.
گردشگری روستایی به‌عنوان یکی از شاخه‌های مهم گردشگری، فرصتی ارزشمند برای توسعه مناطق روستایی، حفظ فرهنگ و سنت‌های محلی و ایجاد اشتغال پایدار است.
توریسم روستایی می‌تواند نقش عمده‌ای در توانمندسازی مردم محلی و توسعه منابع انسانی و تنوع‌بخشی و رشد اقتصادی و همچنین خلق فرصت‌های شغلی در ارتباط تنگاتنگ با سایر بخش‌های اقتصادی ایفا نماید؛ در این رابطه می‌توان با سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری مطلوب به اهداف و دستاوردهای برشمرده شده برای توریسم روستایی در رویه‌ای پایدار نائل شد.
توانمندسازی، عملی برای تقسیم اختیارات، دانش و پاداش‌ها با دیگران است. توانمندسازی باید افراد را در زمینه ابتکارعمل، تصمیم‌گیری و حل مشکلات غنی کند. ایده توانمندسازی این است که دادن مهارت عمل، منابع، فرصت‌ها و مسئولیت‌ها به دیگران باعث رشد شغلی و فردی و افزایش رضایت در محیط زندگی و کار آنها خواهد شد.
آذربایجان‌غربی با دارا بودن روستاهای تاریخی، طبیعت بکر و تنوع فرهنگی غنی، پتانسیل بسیار بالایی برای توسعه گردشگری روستایی دارد. به‌عنوان‌مثال منطقه سیلوانا از مناطق نمونه گردشگری کشور است. زمین‌های آبی و دیم مستعد، آب فراوان زیرزمینی و جاری، اقلیم کوهستانی، بارندگی مناسب سالانه، طبیعت زیبا و همیشه سرسبز و باغات فراوان به همراه درختان جنگلی مختلف بر زیبایی‌هایی این منطقه افزوده است.
پیست اسکی خوشاکو، آبشار سولوک، آبشار سوله‌دوکل، دره‌های زیبا و پرآب چون بره‌سور و ربط راژان و جرمی و چشمه‌های معدنی و طبیعی، دشت زیبای مرگور، کوه و دریاچه‌های دالان‌پر و بز سینا، کوه بنار و میربهال از دیگر جاذبه‌های گردشگری این منطقه است.
توانمندسازی جوامع محلی سیلوانا (ترگور، دشت و مرگور) برای بهره‌برداری از این ظرفیت‌های گردشگری، رویکردی است که نه‌تنها به رشد اقتصادی منطقه کمک می‌کند، بلکه به حفظ فرهنگ و سنت‌های محلی نیز می‌انجامد.
شناسایی و ارزیابی دقیق ظرفیت‌های گردشگری شامل جاذبه‌های طبیعی (آبشارها، دریاچه‌ها، کوه‌ها، یخچال‌ها، رودخانه‌ها، غارها، دره‌ها، سواحل سد و …)، جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی (بناهای تاریخی، صنایع و تولیدات دستی و محلی، آداب‌ورسوم محلی و …)، رویدادهای محلی (جشنواره‌ها، مراسم سنتی و …)، پتانسیل‌های اکوتوریسم و آگروتوریسم (کشاورزی ارگانیک، لبنیات و عسل ارگانیک، ماهیگیری، صنایع دستی روستایی و …) از نخستین اقدامات برای تحقق توسعه روستایی در این دیار است.
با برنامه‌ریزی جامع و مشارکت جوامع محلی یعنی تشکیل تعاونی‌ها و انجمن‌های محلی برای مدیریت بهتر منابع و تصمیم‌گیری جمعی و آموزش و توانمندسازی ساکنان در زمینه‌های مختلف اقتصاد گردشگری مانند راهنمایی تور، ارائه‌ی خدمات اقامتی، صنایع دستی، فروش تولیدات محلی موردنیاز گردشگران و … می‌توان گام‌های مؤثری برای رونق اقتصاد گردشگری روستایی در این مناطق برداشت.
برای این منظور تهیه‌ی طرح‌های جامع گردشگری با مشارکت فعال جوامع محلی، تأمین زیرساخت‌های گردشگری و احداث جاده‌های دسترسی، امکانات بهداشتی، پارکینگ و … و همچنین ایجاد بسترهای لازم قانونی و حمایتی توسط نهادهای دولتی و آموزش دهیاران و شوراهای این مناطق ضروری است. البته برای حفظ محیط‌زیست و میراث فرهنگی و ترویج گردشگری مسئولانه؛ آموزش ساکنان محلی و گردشگران در این زمینه بسیار لازم است. با ایجاد بازارچه‌های صنایع دستی و محصولات کشاورزی و سایر تولیدات و محصولات محلی می‌توان از تولیدات محلی حمایت کرده و بسترهای لازم را برای توزیع عادلانه درآمد بین اعضای جامعه محلی ایجاد نمود.
برای بازاریابی و تبلیغات مؤثر این صنعت علاوه بر ایجاد وب‌سایت و صفحات اجتماعی لازم؛ برگزاری نمایشگاه‌ها و جشنواره‌ها و همکاری با آژانس‌های مسافرتی و تورگردان داخلی و حتی خارجی ضروری است.
ارائه تسهیلات کم‌بهره از سوی دولت برای ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی، پارکینگ، رستوران‌ها و سایر کسب‌وکارهای مرتبط با گردشگری به همراه حمایت از سرمایه‌گذاری‌های خُرد برای توسعه‌ی کسب‌وکارهای کوچک محلی و همچنین تلاش برای جذب سرمایه‌گذاران به این صنعت می‌تواند نقش مهمی در رونق آن داشته باشد.
ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی، ایجاد مسیرهای پیاده‌روی، کوهنوردی، ماهیگیری، ورزش‌های آبی-خاکی، طبیعت‌گردی و…: برای لذت بردن از طبیعت، توسعه‌ی صنایع دستی محلی و ایجاد تعاونی‌های تولید محصولات کشاورزی ارگانیک برای فروش محصولات به گردشگران از اقدامات موفقی است که می‌تواند انجام شود.
البته رونق گردشگری باید به‌گونه‌ای باشد که به محیط‌زیست و فرهنگ محلی آسیبی وارد نکند، تمام اعضای جامعه در فرآیند توسعه‌ی گردشگری مشارکت داشته و توسعه آن با توجه به نیازها و اولویت‌های جامعه صورت گیرد.
