امیر مام والی
انتخابات پیش از موعد جمهوری اسلامی ایران روز بە روز نزدیکتر میشود و جنب و جوش انتخاباتی در خیابانها نیز اوج میگیرد. در این انتخابات از مجموعِ 80 کاندید ثبت نامیف شش نفر از جانب شورای نگهبان تأیید شدند.
کاندیدهای چهاردهمین دورۀ انتخابات ریاست جمهوری ایران عبارتند از:
1. مسعود پزشکیان- اصولگرا
2. محمد باقر قالیباف- اصولگرا
30 سعید جلیلی- اصولگرا
4. علیرضا زاکانی- اصولگرا
5. امیر حسین قاضی زاده هاشمی- اصولگرا
6. مصطفی پورمحمدی- اصولگرا
بر اساس آمارهای رسمی، از مجموع ۶۱٬۱۷۲٬۲۹۸ واجد حق رأی قریب به 25 میلیون (40 درصد) آنها در انتخابات سال گذشتۀ مجلس شورای اسلامی مشارکت کردند. گفته میشود جریان اصلاحات به میزان قابل توجهی انتخابات دورۀ گذشتۀ ریاست جمهوری ایران را تحریم کرده بودند؛ زیرا کاندید مطلوب آنان در این انتخابات حضور نداشت. اما پیش‌بینی میشود که انتخابات این دوره حال و هوایی مشابه با انتخابات سال 1388 داشته باشد که رقابت میان دو کاندید اصولگرا و اصلاح طلب یعنی محمود احمدی‌نژاد و میرحسین موسوی جریان داشت و در نهایت، احمدی‌نژاد پیروز انتخابات شد.
بر اساس بررسی و خوانشی که از وضعیت امروزین ایران در داخل و خارج این کشور انجام داده‌ام از میان شش نامزد کنونی انتخابات ریاست جمهوری ایران، سه نامزد، بیشترین شانس را برای پیروزی دارند که به ترتیب عبارتند از: مسعود پزشکیان، محمد باقر قالیباف و سعید جلیلی.
وضعیت اقتصادی مردم ایران به دلیل فشار ناشی از تورم و کاهش ارزش ریال و تشدید تحریم‌های آمریکا و اروپا، چندان مناسب نیست. در خارج از مرزها نیز به دلیل پروندۀ اتمی و گسترش روزافزون جبهۀ مقاومت در منطقه، نیازمند ثبات است و این موضوع تا حدود زیادی، شانس پیروزی اصلاح طلبان (دست کم نامزد بدون عمامه) را افزایش داده است.
1. مسعود پزشکیان تنها کاندید جریان اصلاحات است. پیشتر دو بار نامش را به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری ثبت کرده بود. یک بار خودش انصراف داد و بار دیگر نیز صلاحیتش تأیید نشد. زادۀ شهر مهاباد است و به عنوان دوست کردها شناخته شده و توانایی خوبی در زبان کردی دارد. در روز ثبت نامش گفت که به فردی مخالف اصولگرایان بدل نخواهد شد. در همان حال، وی یک اصلاح طلب بدون عمامه است و پزشک حاذق و مشهوری در ایران به شمار می‌آید و وزیر اسبق بهداشت بوده است. در برخی از مسایل عمومی نیز به سود مردم موضع‌گیری کرده و با واژگان و جملات بازی می‌کند و در همان حال، میانه‌روتر به نظر می‌رسد. همچنین در برخی مسایل سرنوشت‌ساز مانند مسألۀ رهبری مشکلی ایجاد نخواهد کرد و در روابط خارجه نیز بر بهبود این روابط تأکید کرده و به عنوان نمادی برای ثبات و بهبود سیاست خارجۀ جمهوری اسلامی ایران و بازگرداندن نسبی ارزش ریال و کاهش تحریم‌ها تلقی میشود. اگر در روزهای آینده حمایت جدی اصلاح طلبان را کسب کند (که احتمالاً همین گونه هم خواهد شد) می‌توان گفت: مسعود پزشکیان یکی از قدرتمندترین نامزدهای ریاست جمهوری در این دورۀ انتخاباتی است.
2. محمد باقر قالیباف، دکترای جغرافیای سیاسی، رئیس کنونی مجلس شورای اسلامی و تا حدودی زیادی تونسته است رأی نمایندگان و جبهه‌های درون پارلمان را به خود نزدیک کند. یک مسئول ارشد سابق سپاه پاسداران و در نیروی هوایی سپاه، فرمانده بوده است. سپس فرماندهی نیروی انتظامی و پست شهرداری تهران را نیز در کارنامۀ خود دارد. به عنوان شخصی مخالف اصلاح طلبان شناخته شده و گفته میشود ارتباط نزدیکی با آقای مجتبی خامنه‌ای فرزند رهبر انقلاب اسلامی ایران دارد.
پیشتر سه بار نامزد ریاست جمهوری بوده اما دو بار شکست خورده و یک بار نیز به سود رئیس جمهور فقید (آیه الله رئیسی) انصراف داد. اکنون نیز پس از مسعود پزشکیان یکی از نامزدهای قدرتمند ریاست جمهوری ایران به شمار می‌آید.
3. سعید جلیلی، شخصیتی نظامی و سیاسی است. مسئول تیم مذاکرات ایران با آمریکا در موضوع هسته‌ای است. وی به عنوان فردی مخالف جدی هژمونی آمریکا شناخته شده است. پیشتر دو دوره نامزد ریاست جمهوری شده است. یک بار شکست خورده و بار دیگر نیز به سود سید ابراهیم رئیسی انصراف داده است. دوست نزدیک رئیس جمهور فقید ایران به شمار می‌آید و شخصی مورد اعتماد رهبری و دارای مدرک دکترای علوم سیاسی است. جلیلی نیز به عنوان سومین کاندید قدرتمند این دورۀ انتخاباتی تا حدودی شانس پیروزی در این رقابت سیاسی را دارد.
با توجه به خوانش و تخصصم در امور ایران، معتقدم: ممکن است انتخابات به دور دوم کشیده شود و رقابت در میان مسعود پزشکیان و محمد باقر قالیباف جریان داشته باشد. این که چه کسی کلید پاستور (دفتر ریاست جمهوری) را تصاحب خواهد کرد پیوند اساسی با دو احتمال دارد و پیش‌بینی کردن قطعی این موضوع در شرایط کنونی اندکی دشوار خواهد بود:
اگر انتخابات این دورۀ ریاست جمهوری، به جهتی پیش رود که جریان اصلاحات و شخصیت‌های شناخته شدۀ این جریان سیاسی تمام قد از پزشکیان حمایت کنند و از سوی دیگر، نامزدهای اصولگرا به نفع قالیباف یا جلیلی انصراف ندهند و آرای اصولگرایان تجمیع نشود می‌توان گفت پزشکیان به عنوان رئیس جمهور اصلاح طلب، کلید پاستور را دریافت خواهد کرد. اما اگر یکی از دو نامزد اصولگرا (قالیباف و جلیلی) بر اساس حکمت و توصیۀ مستقیم یا غیرمستقیم رهبری، به نفع یکدیگر کنار روند، به احتمال زیاد، اصولگرایان بار دیگر کرسی ریاست جمهوری را به دست خواهند آورد و به اعتقاد بنده، شانس قالیباف بسیار بیشتر از جلیلی است.
