مصاحبه با امیر حسامی؛ نخبه ی بوکانی
شادی شریفزاده
سلام و وقت بخیر استاد عزیز جناب آقای امیر حسامی. ممنون از اینکە وقت گذاشتید و با مجموعه ما گفتگو نمودید.
لطفاخودتان را معرفی کنید و صنف کاری خودتان را در یک جمله بفرمایید.
با سلام و احترام خدمت شما عزیزان، امیر حسامی هستم، ۵۶سالە دارای مدرک تحصیلی تکنسین کاربردی در رشتە ی نقشەبرداری و همچنین لیسانس در رشتەی حقوق دانشگاە پیام نور بوکان.
اگر منظور از صنف کاری شغل باشد کە از آن راە کسب درآمد کرده ام، باید عرض کنم کە با مدرک نقشە برداری کارمند استخدامی ادارە ثبت اسناد و املاک بودم کە در سوم اسفند سال ١٣٩٨ با ٢٨سال سابقەی کار از واحد ثبتی شهرستان بوکان باز نشستە شدەام.
چه نیرو محرکه و اتفاقی منجر شد وارد این حرفه شوید؟
اگر منظورتان حرفە مورد علاقە ام است، مشوق من از دوران کودکی پدر مرحومم بود کە با تلاش فراوان سعی در ارتقای علمی و بهرە هوشی فرزندان خود داشت و از آنجا کە ایشان با ماشین آلات کشاورزی کار می کردند از همان ابتدای درک محیط خودم ، من خود را در علاقەمندی نسبت بە شناخت موتور و ماشین آلات و مکانیزم کار آنها دیدم. ایشان هم با علاقه آنچه را کە خود میدانست در راه رفع کنجکاویهای من در اختیارم قرار می داد .از اینجا در فرصتی کە هست بە روان پاکشان درود می فرستم و برای آن عزیز فقید مغفورت الهی و آرامش ابدی مسئلت دارم.
پشتیبان و حامی خانوادگیتان چه کسانی بوده اند و هستند؟ الگویی برای انجام حرفه تان داشته اید؟
همانطور کە بە عرض رسید در وهلە ی اول پدر گرامیم راهنما و مشوق من در پیمودن این راه بودند و بستری کە خانوادە ام از آرامش و همفکری در اختیارم قرار داده اند بهترین یاریگر بودە اند. مطالعات و بررسی متون فنی و علمی کە بصورت نامنظم و با پیگیری خودم آنها را بدست آوردە ام و سۆالاتی کە از اهالی فن پاسخ آنها را گرفتەام چراغ راهم برای ادامه این سفر بودە اند. فرد خاصی را الگو قرار ندادەام ولی همانطور کە بە عرض رسید پدر فقیدم مشوق بزرگی برایم بود. یازده سالە بودم کە ایشان رانندگی تراکتور را بە من تعلیم داد.
از چه زمانی به صورت حرفه ای در این زمینه فعالیت دارید؟
در سالهای آخر قبل از وقوع انقلاب اسلامی،علاقە مندی بە این رشتە را در خود آشکارا حس می کردم .آن زمان در مقطع راهنمایی تحصیل می کردم .در اوقاتی از روزی که مدرسە تعطیل می شد، وقتی کە از دورە کردن درس هایم فارغ میشدم، پنهانی خود را بە کنار کارگاههای مکانیکی می رساندم و از پیادە رو بصورتی کە مایه اعتراض مالک کارگاه نشود ،کار افراد و استادکاران را زیر نظر می گرفتم.روشن است که این کار تا زمانی توانست ادامە یابد کە حضورم باعث کنجکاوی و سۆال نشود . در آن شرایط سنی کمتر کسی قبول می کرد کە نیت واقعی من یادگیری و کسب مهارت است. این روش چون بدون دریافت توضیح بود، تنها از راە رهبری نمی توانست کاملا مرا قانع کند.فعالیت حرفەای با خواندن کتاب مرتبط از سالهای ابتدای انقلاب اسلامی آغاز شد و خواندن کتب و مجلات و نشریات علمی را کە مرتبط با این موضوع بودند در راستای ارضای کنجکاوی و علاقە ی خود دیدم.
محدوده فعالیت شما در چه سطحی است؟ منطقه ای، استانی، کشوری یا خارج از کشور
فقط در محدودە ی محل زندگی خودم و بە شکل مطالعە و تحقیق علمی این فعالیت انجام میگیرد .محتویات ذهنی خود را با حداکثر تمرکزی کە در توان دارم با رسم نقشە و محاسبات فنی بە روی کاغذ می آورم و منتظر فرصتی هستم کە شرایط اجازە عمل کردن برنامە هایم را بدهند.
درگیر حرفه دیگری جدا ز حرفه اصلیتان هستید؟
فعلا بازنشستە هستم ولی کار نقشهبرداری کە مربوط بە شغل بندە است را گاهی اوقات کە تقاضا می شود، انجام می دهم و در زمین مورثی پدرم مشغول کشاورزی هستم. نقشه کشی ساختمانی و صنعتی را هم از روی علاقە ام انجام می دهم و همچنین محاسبات عملیات خاکی و ترسیم نقشە های حجمی را دوست دارم.
شغل و حرفەتان تا چە اندازە برای مردم شناختە شدە است؟
از آنجا کە این کار را سکوت کارمندی یک اداره ی پر کار و دارای ازدحام ارباب رجوع انجام داده ام، (البتە منظورم کار نقشهبرداری است) در این شغل برای مردم بیشتر شناختە شدە ام .اما در مورد طراح صنعتی و علم اتوماتیک کە بە آن علاقە داڕم ،چون بیشتر از کار علمی مطلالعە کردە ام، بە نظر می آید کە کمتر مرا در این علاقە مندی شناخته باشند.
تاثیری که حرفه شما می تواند در روند بهبود شرایط کنونی جامعه از نقطه نظر فرهنگی/علمی و … میتواند داشته باشد چه میزان است؟
قضاوت در این مورد با خود اجتماع و روشنفکران است. اما بە نظر خودم از جهت علمی آن هم در صورت تایید ارزش آن ،شاید علاقە مندی فنی در جوانان ایجاد کند و مشوق برای یادگیری و کسب مهارت در این رشتە برای احاد اجتماع باشد.
حرفه شما با چه نوع صنف دیگر در ارتباط است؟ آیا همکاری متقابل شما در این حرفه با دیگر همکاران وجود دارد؟
نظر بە اینکە در دنیای امروز مرزبندی مشخص بین رشتە های علمی وجود ندارد و همە ی رشتەهای علمی بە نحوی نیازمند ورود سایر رشتە ها بە درون خود هستند، و متقابلا خودشان هم در سایر رشتە ها تداخل و حضور دارند، این رشتە ی علمی نیز با علم الکترونیک ،متالوژی ، برق و علم ریاضی که اساس محاسبات مربوط را تشکیل می دهد و ارتباط تنگاتنگ دارند در واقع هر علوم ناچار از همکاری و هماهنگی با همدیگر هستند.
از نظر درآمد و تامین معاش زندگی میتوانید روی این حرفه حساب کنید؟
اگر محصولی کە زاییده ی این فکر باشد و با موفقیت بە مرحلە تولید و بهرە برداری برسد حتما بازده اقتصادی خواهد داشت و بهرە مندی شخصی من بە عنوان طراح یک ایدە بستگی بە قوانینی خواهد داشت کە اندازه ی این بهره مندی و حدود آن را برای ایدە پرداز آن تعیین خواهد کرد.
مشکلات پیش رو در ارزش گذاری برای این حرفه چه از سوی مردم چه مسئولین چیست؟ راه کار حل این معضل چیست؟
قطعا راهی که طی می شود تا باور اجتماع و مسئولین نسبت بە یک فکر تازە، یک باور مثبت باشد ، راهی سخت و دشوار خواهد بود و تا محصول این نتیجە مسلما زحمت زیادی باید کشید. بخصوص کە دید اقتصادی و حساب و سود زیان در جامعە ما و در این مقطع زمان دید حاکم و تعیین کنندە است.
تاثیر پاندمی کرونا و افزایش بیرویه قیمت ها و گرانی، چه نوع تاثیری در حرفه شما داشته است؟
این مشکل کە در همە ارکان اقتصادی و روابط اجتماعی ما تٲثیر داشتە ، حتما در این کار نیز کە یک امر تحقیقاتی و هزینەبر است ، مانع قدرتمندی میباشد.البتە تا زمانیکە طراحی بە مرحلە اجرا وارد نشدە ، هزینە سنگینی ندارد چون در حد مطالعە و گردآوری مطالب علمی می ماند ولی در مقام اجرای طرح هزینە هایی بە تناسب وسعت کار دارد کە شامل تهیە وسایل ، مواد اولیە، نیروی انسانی متخصص جهت مشاورە و تخصیص بودجە و غیرە خواهد بود.
سال ۱۳۹۹ اگر این پاندمی وجود نداشت، میزان پیشرفتتان تا چه میزان بود؟
همانطور کە بە عرض رسید چون فعلا بە مرحلە ی اجرا و تولید محصول فکر خود نرسیدە ام ،شاید گفتگو از میزان پیشرفت فعلا زود باشد ،کرونا یک خطر و یک محدودیت بزرگ است کە بی شک در همە ارکان اجتماعی و معیشتی مردم تٲثیر اساسی دارد.
آیا اطلاعات و دانش حرفه ایی خود را طبق نیاز روز آپدیت میکنید و دانشتان طبق روال جهانی در راستای حرفه تان هست؟
بلە تا سر حد امکان منابع جدید را برای مطالعە پیدا می کنم و اصول یک کار صحیح هم همین است کە دانش و علم مربوطە بە موضوع ،بە روز باشد . این واقعیت را هم نباید نادیده گرفت کە ما از دانش روز دنیا فاصلە فراوان داریم و شاید بیشتر مواقع آنچە برای ما یک ایدە آل یا پیروزی علمی محسوب می شود در جوامع پیشرفتە و مدت زمان است کە حل شدە و عادی انگاشتە میشود.
در طی تاریخ حرفه ی خود تاکنون هیچ اثر ماندگاری شامل مقاله یا همایش یا اثر هنری به جای گذاشتهید؟
خیر از آنجا کە معتقد بە عمل بودە ام، آرزو داشتەام کە ابتدا اثری عملی از خود داشتە باشم . آنگاە در مقام توضیح و دفاع حرفی برای گفتن داشتە باشم.
اگر این حرفه را نداشتید چه حرفه ی دیگری را انتخاب میکردید؟
زیاد بە این موضوع فکر نکرده ام ،از طرفی در خیلی از موارد ضرورتها و فرصتهایی کە اجتماع و زندگی پیش می آورد، تعیین کننده سیر کسب و کار و نوع معیشت واقع می شود. اینکە در پشت نقشەبرداری در یک اداره دولتی مشغول و با این رشتە شغلی باز نشستە شدە ام که در ابتدا ارتباطی با علایق و خواستە های درونی من نداشت .این واقعیت را نمی توان انکار کرد که تلاش معاش خیلی اوقات انسان را از آرمانگرایی و پیشرفت های مورد انتظارش باز می دارد .
تعداد کسانی که در این حرفه مشغول هستند زیاد است یا کم؟
در بیشتر مشاغل موضوع طراحی صورت ضرورت دارد .پس در بیشتر زمینە ها طراحی انجام می شود . اما در اتوماتیک و علم مورد علاقە ی من،شاید تعداد افراد در منطقە ما کم باشد، من اینطوری احساس می کنم.
چه اندازه به حرفەتان افتخار میکنید؟
بلە، این هدف خوب است. اما نیاز جامعە و اولویت های اقتصادی اهمیت بسزایی دارند.باید کار آفرینی در راستای ارتقای توان اقتصادی و علمی جامعە پیگیری می شود . اعتقاد دارم که اگر یکی از پروژەهایم بە مرحلە تولید برسد، کارافرینی را در سطح خوبی بە دنبال خواهد داشت.
آیا تا بحال بە فکر کارآفرینی در حرفه خود بوده اید؟
هر کس کە طراح ماهری باشد برای مشاورە ی مفید حال من خواهد بود
(ولی اگر صحبت از هنر غیر مرتبطی باشد من بە ادبیات و شعر علاقە فراوان دارم و بە آرامش فکری و روحی من کمک فراوان می کند. موسیقی اصیل را خیلی دوست دارم و بە آثار هنرمند فقید و استاد بی بدیل آثار شجریان عشق وافر دارم. موسیقی برایم آرامش بخش است.)
اگر قرار بود با یک هنرمند یا یک شخص مهم و موفق در حرفه تان همکار بودید آن شخص کیست؟
از آنجا کە ممکن است انسان خیلی اوقات مرزها را زیر پا بگزارد و دچار نوعی تخیل افراطی و خدای نکردە دچار خود شیفتگی شود ،ترجیح می دهم هرگز بە خودم با این دیدگاە نگاە نکنم . سپس جا دارد بگویم این فکر را ندارم . انسان هر اندازه بیشتر باید بداند ، بە همان نسبت دایره مجهولاتش وسیع تر خواهد شد .
بە قول بزرگمهر حکیم: « همە چیز را همگان می دانند و همگان هنوز از مادر نزاده اند».
اهل مطالعه هستید؟ چند کتاب، مجله و … در ماه/سال میخوانید؟
بلە بە مطالعە علاقە دارم .بیشتر مطالب مربوط بە اتوماتیک و کامپیوتر، زبان انگلیسی و ادبیات کردی و فارسی و آذری و ریاضیات را دوست دارم و با علاقە دنبال می کنم. اصولا هر دانشی شایان توجە و پیگیری است و ما طبق سلایق و علایق خود موضوع مورد نظرمان را انتخاب میکنم . آماری از نظر تعداد نشریات و کتاب های مورد مطالعە ام ندارم کە از نظر عددی بە آن استناد کنم. بخشی از منابع مربوط بە کتابخانە شخص خودم است و قسمتی را هم خارج از خانە تهیە می کنم.
بهترین و تاثیر گذارترین کتابی که خواندهاید چیست؟ به مخاطبانتان معرفی کنید.
در رمان ها می توانم بە کتاب پاپیون اثر هانری شاریر فرانسوی اشارە کنم و استقامت قهرمان داستان را در راه رسیدن به آزادی ستایش می کنم. همچنین آثار شعر کلاسیک و نو را در ادبیات بسیار دوست دارم کتابهای شاعران مشهور کرد و فارسی زبان نظیر: سعدی، حافظ،خیام،استاد هەژار، استاد هیمن و عموی گرامی خود استاد خالد حسامی (هێدی) و سایر آثار ادبیات کرد را با عشق وافر مطالعە میکنم و اشعار فراوانی را از این عزیزان از حفظ دارم و تفسیر آنها را در حد معلومات خود و در محافل دوستانە ای کە داریم تقریبا هر روز انجام می دهم .
افتخار بزرگی کە در خود احساس می کنم.این است کە برادرزادە ی شاعر گرانقدر استاد هێدی هستم.
میانه تان و به نوعی ارتباطتان با فضای مجازی چگونه است؟
تا حدودی مطالب علمی را از کانال اینستاگرام پیگیری می کنم و بە مباحث فنی و علمی در حیطە صنعت و کشاورزی علاقە مندم. آثار ادبیات کلاسیک و شعر و ادبیات منظومە را هم از این کانال پیگیری و مطالعە می کنم. بخصوص آثار شعری استاد شهریار را از بین این کانال با علاقە مندی دنبال می کنم.
فضای مجازی تاثیری در تغییر روند کیفیت کاریتان داشته است؟ چه اندازه فعالیت در این زمینه دارید؟
در حد دریافت ایدە های جدید و آشنایی با فعالیت نوآوران برایم مفید بوده است،این بحث ها را هم با علاقە دنبال می کنم.
چه پروژه و فعالیتی برای آینده شغلیتان در ذهن دارید و آیا در رسیدن به آن هیچ تلاشی کرده اید؟
بە مکانیک هلیکوپتر بیشتر علاقە دارم و در این رابطە یک ایدە جدید دارم. تئوریهای آن را کامل کردە ام و امیدوارم در یک محیط تحقیقاتی و فنی جذب شوم تا با دسترسی بە امکانات آنجا و مشاوره با اهالی فن اشکالات احتمال خود را رفع کنم و بتوانم وسیله مورد بحث را بسازم. موتور آنرا با تکمیل موتور بخار جیمز وات اسکاتلندی طراحی کردە ام و سوخت آن بخار آب است. البتە پروژەهای دیگری هم دارم کە در جای خود شایان بحث است.
شغلتان تاثیری در بهبود یا کاهش آرامش ذهنی در زندگی و روال روزمره تان داشته است؟ راه حلی برای آن یافته اید؟
شغل اداری من بسیار سنگین و خارج از توان فردی من بوده کە بناچار تحت شرایط اداری بە من تحمیل شد. اما خوشبختانە مدت یازدە ماە است کە بازنشستە شدەام. البتە خدمت بە مردم را همیشه دوست داشتەام ولی ای کاش این خدمت در شرایط بهتری ارائه می شد کە جا داشت این شرایط را ادارە برایم فراهم می کرد. با گلە مندی فراوان از این وضعیت متٲسفانە باید بگویم کە بە این حق مسلم نرسیدم.
بهترین توصیه ای که تابحال از دوست، آشنا یا فردی خاص شنیده اید چه بوده؟
افرادی چون من بە شرایط درونی خود طبیعتا انتظاراتش از جامعە دارند. اما هنگام بیان درد دلها اکثرا یک پاسخ شنیده می شود. آن هم این است کە من نباید انتظار داشتە باشم روند زندگی برای من تنها تغیر کند. پس باید بە وضوح موجود قانع باشد .این توصیه انسان را بە همرنگی با جامعە فرا می خواند کە شاید بعضی وقت ها خوب باشد. اما بە درد آرزوها و انتظارات یک مبتکر نمی خورد. بە نظر خودم بهترین توصیە تشویق بە تلاش است کە البتە از دوستان شفیق و واقع بین خود دریافت داشتەام .
بقول حافظ : گر چه وصالش نە بە کوشش دهند
آنقدر ایدل کە توانی بکوش
لطف الهی بکند کار خویش
مژدە رحمت برساند سروش
آیا اهل سفر هستید؟ برای تفریح یا سفر کاری مقصدی رفته اید یا در نظر دارید؟
بلە سفر را دوست دارم. البتە سفر کە تفریحی و تحقیقاتی باشد را بیشتر دوست دارم برای آشنایی بیشتر ، سفرهای خارجی داشتە باشم و یا از دانشمندان کشورم بهرە علمی بگیرم و در این راستا مسافرت نمایم.
بزرگترین ترس شما در زندگی چیست؟
« ترس از نا امیدی و انزوا « بزرگترین ترس من در زندگی است. اگر جریان امید و تلاش متوقف شود زندگی بسیار سود و سخت خواهد بود.
توصیه ی شما برای علاقمندان این حرفه؟!
توصیە می کنم از راه سختی کە در پیش خواهند داشت، نترسند و با تلاش خستگیناپذیر مطالعە و تحقیق کنند و پیش بروند.
شاعر می فرماید:
منم کە بە دیدار دوست کردم باز
چە شکر گویت ای کارساز بندە نواز
زمشکلات طریقت عنان متاب ای دل
کە مرد راە بیندیشد از نشیب و فراز
درد هر کسی بە گلزار نرسید
تا بر دلش از زمانه خاری نرسید
در شانە نگر تا بە صد دنده نشد
دستش بە سر زلف نگار نرسید
هر سوال یا حرف ناگفته ای که از قلم افتاده است را بصورت خلاصه برای مخاطبان نشریه مادیار بازگو کنید.
سوال بخصوصی ندارم اما موضوعی کە بە نظر می رسد این است کە امیدوارم مسئولین محترم ذیربط استعداد های کشور را شناسایی کنند و مصاحبات آنها را دریابند و راهی آسان سازی قوانین را در جهت شکوفایی استعداد های هموطنان بررسی فرمایند.
باشد کە انشاللە مفید واقع شود و ضمن تشکر فراوان از فرصتی کە این نشریە ی محترم برای اینجانب فراهم فرمودند و آرزوی توفیق برای دست اندرکاران و کلیه مسئولین و اولیای دلسوز و کوشای این آب و خاک ،همگی را بە خداوند لایزال میسپارم.