به بهانه درگذشت استاد عمر فاروقی؛ جای خالی تاریخ نگاری محلی در توسعه کردستان

 *ابراهیم محمدحسینی

تاریخ نگاری یکی از مظاهر فرهنگ و تمدن است و تاریخ‌نگاری محلی ( Local History /City History) یا تاریخ شهرها و ولایت ها و خصوصی، پرداختن به مسائل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی در یک منطقه محدود روستایی، شهری، استانی محیط جغرافیایی است.
این نوع تاریخ نگاری، با محور مکان نگاری، آگاهی های ارزشمندی در باب حیات و ممات یک شهر و ناحیه ای خاص، ارائه می دهد که نوعی شهرشناسی و محیط شناسی است.

مرحوم استاد عمر فاروقی (اول بهمن ۱۳۲۵- چهارم آبان ۱۴۰۱) برای شهرشناسی و اثبات تاریخی زاد بوم و زادگاه خویش سقز، دست به قلم برد و به قوم شناسی، شهرشناسی و رجال شناسی پرداخت و اوضاع را تشریح نمود.

مایه اصلی نگارش نویسندگان و از جمله استاد فاروقی، دوست داشتن زاد و بوم و حب وطن بوده است، آنچنان که اولین تاریخ نگار کُرد، شرف بدلیسی، شرف نامه ( تاریخ مفصل کردستان) را نگاشت و تاریخ محلی کُردی زاده شد.

نویسندگان برای اثبات تاریخی بودن زادگاه خویش، حفاظت از گنجینه های انسانی و مادی، سوی قلم می روند و می نگارند تا چون سنده زنده تاریخ، ماندگار بمانند.

بی تردید وجود افرادی چون فاروقی ها در هر شهر و دیار، نه تنها، جایگاه ویژه ای در رویکرد زیست بوم- نگارانه به تاریخ داشته است بلکه سندی برای اثبات تاریخی بودن یک دیار و منابع ارزشمندی برای رجوع هستند.

اما آنچه در ورای این تاریخ نباید از آن غفلت نمود: ادامه تاریخ نگاری، تشویق تاریخ نگاران به نگارش درآورن وقایع، تشویق دانشجویان حوزه تاریخ و تاریخ ادبیات برای روایت تاریخ زادگاه، چاپ آثار و حمایت از ناشران، تشویق ماموستایان دینی برای به نوشتن سرگذشت دوران خویش است.

بی شک، درگذشت استاد فاروقی، فقدانی بزرگ برای تاریخ نگاری در کردستان بود که کمبود تاریخ نگاران به مروز زمان و در گذر تاریخ برای همگان عیان خواهد شد.

از کودکانمان بپرسیم آیا، با تاریخ زاد و بوم خویش آشنا هستند؟

*روزنامه نگار