دعوت از ایران برای عضویت در برجام که رئیس جمهور آفریقای جنوبی در نشست ژوهانسبورگ پیشنهاد کرد، دستاورد مهمی برای جمهوری اسلامی ایران برای پیگیری چندجانبه گرایی و مشارکت است که از این پس ایجاد می شود.
به گزارش خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری زریان، از روز سه شنبه ۳۱ مردادماه به مدت سه روز، شهر ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی میزبان پانزدهمین نشست سران گروه بریکس و همچنین اجلاس سران گروه بریکس بود. بریکس پلاس که در آن رهبران ۷۰ کشور جهان به نشست بریکس پلاس دعوت شدند. سیریل رامافوزا، رئیس جمهور آفریقای جنوبی، روز پنجشنبه دوم سپتامبر اعلام کرد که شش عضو جدید شامل ایران، آرژانتین، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، مصر و اتیوپی به این گروه دعوت شده اند.
خبرگزاری اسپوتنیک نیز در این زمینه گزارش داد: آرژانتین، ایران، عربستان سعودی، مصر، امارات متحده عربی و اتیوپی اعضای جدید بریکس خواهند بود و از اول ژانویه ۲۰۲۴ (۱۱ ژانویه ۱۴۰۲) به عضویت کامل در خواهند آمد.
بریکس از پنج اقتصاد بزرگ در حال ظهور یعنی برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی تشکیل شده است. برای اولین بار وزرای خارجه چین، هند، برزیل و روسیه در سال ۲۰۰۶ در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد با یکدیگر دیدار کردند و اولین نشست رسمی سران این گروه در سال ۲۰۰۹ در روسیه برگزار شد.آفریقای جنوبی نیز در سال ۲۰۱۰ به شورای بازرگانی این گروه ملحق شد و در سال ۲۰۲۳ ریاست این گروه را بر عهده خواهد داشت. در سال گذشته کشورهای الجزایر، آرژانتین، مصر، اندونزی، ایران، نیجریه، عربستان سعودی، ترکیه تمایل خود را برای پیوستن به بریکس و کشورهای عضو بریکس اعلام کردند. امارات متحده عربی.
رئیس جمهور چین در دوره ریاست ۲۰۲۲ بریکس چین از آیت الله رئیسی برای شرکت در این جلسه دعوت کرد که بر این اساس رئیس جمهور به صورت آنلاین در این جلسه شرکت کرد و به ایراد سخنرانی پرداخت. پیشتر سعید خطیب زاده، سخنگوی سابق دستگاه دیپلماسی گفته بود که حسین امیرعبدالخیان وزیر امور خارجه درخواست عضویت ایران را برای عضویت در برجام ارسال کرده است.
آیت الله رئیسی در ۱۲ تیر ۱۴۰۱ در نشست ویدئو کنفرانس سران بریکس پلاس به میزبانی چین گفت: جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری با سابقه غنی مشارکت فعال در نهادها و ابتکارات بین المللی، دارای اقتصاد گسترده ای است. انسانی و طبیعتاً و با الهام از الگوهای بومی توانسته است به مدد فرهنگ استقلال طلبی و توانمندسازی گام های ماندگاری در مسیر توسعه ملی خود بردارد.ما آماده به اشتراک گذاشتن تمام توانمندی ها و ظرفیت های خود از جمله ذخایر بی نظیر انرژی، شبکه های حمل و نقل و ترانزیت کوتاه و کم هزینه، ثروت فوق العاده نیروی انسانی آموزش دیده و همچنین دستاوردهای علمی چشمگیر برای دستیابی به اهداف بریکس هستیم. این موقعیت منحصر به فرد جغرافیای سیاسی و اقتصادی می تواند ایران را به شریکی باثبات و قابل اعتماد برای اتصال بریکس با محدودیت های انرژی و بازارهای بزرگ جهانی تبدیل کند.
حسین امیرعبداللهیان نیز ۱۲ تیرماه در توییتی از حضور و سخنرانی آیت الله سیدابراهیم رئیسی رئیس جمهور در اجلاس مجازی بریکس پلاس نوشت: برجام با فرصت های عالی و چشم انداز نوآورانه خود نوید حرکتی موثر در مسیر توسعه و صلح جهانی را می دهد. آقای دکتر رئیسی با پذیرش دعوت ریاست جمهوری چین برای حضور در اجلاس بریکس پلاس به تشریح دیدگاه ها و توانمندی های ایران پرداختند و در قالب دیپلماسی پویا از هر فرصتی برای رسیدن به اهداف ملی استفاده می کنیم.
بریکس از ترکیب حروف اول نام پنج کشور برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی به زبان انگلیسی شکل گرفت که قبل از پیوستن آفریقای جنوبی، بریکس بود و بعدها به بریکس تغییر نام داد.کشورهای بریکس حدود ۴۲ درصد از جمعیت، نزدیک به یک چهارم تولید ناخالص ملی و حدود یک سوم از خاک جهان را تشکیل می دهند. دو کشور عضو (روسیه و چین) اعضای دائمی شورای امنیت هستند و سه عضو دیگر (برزیل، هند و آفریقای جنوبی) خواهان عضویت دائم در شورای امنیت و تغییر ساختار این سازمان هستند.
رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران همچنین در اجلاس دوستان بریکس در کیپ تاون آفریقای جنوبی ۲۲ خرداد شرکت کرد. وزیر امور خارجه در سخنانی در اجلاس دوستان بریکس اعلام کرد که به زودی کنفرانسی با کمک سفارتخانه های کشورهای عضو برجام در تهران برگزار می شود تا امکانات همکاری ایران با برجام را تشریح کند. این دیدار در ۲۶ مرداد ۱۴۰۲ در تهران صورت گرفت.
